- Zdanie główne
- Pytania
- Czasownik modalny 'können'
- Czasownik modalny 'müssen'
- Czas przeszły złożony Perfekt
- Uprzejma prośba za pomocą trybu przypuszczającego Konjunktiv II
- Zaimek osobowy
- zaimek nieokreślony man
- Liczebnik
- Czas
- Przyimki
- Uwagi
- Strona bierna
- zdanie względne
- Zaimek względny
- Czas przeszły prosty Präteritum
- Czas przyszły Futur I
- Zdania podrzędne przyczynowe
- Stopniowanie przymiotników
Zdanie główne
Niemieckie zdanie jest zdeterminowane przez pozycję koniugowanego czasownika: czyli formę czasownika z końcówkę osobową.
Przykłady:
- ich gehe
- du gehst
Zdanie główne to niezależne, kompletne zdanie. Koniugowany czasownik stoi zawsze na drugim miejscu.
Podmiot może stać na pierwszym lub na trzecim miejscu i przemieszcza się wokół koniugowanego czasownika.
Przykłady:
- Die Firma liefert heute die Ware.
- Heute liefert die Firma die Ware.
Pytania
Istnieją dwa rodzaje pytań:
- Pytania bez zaimków pytających (pytania na które oczekujemy odpowiedzi tak lub nie)
- Pytania z zaimkami pytającymi
Pytania bez zaimka pytającego== fragen-ohne-fragewort
W pytaniach bez zaimka pytającego koniugowany czasownik stoi na początku pytania.
Przykłady:
- Spricht er mit Heidi?
- Gehen die Studenten zum Kurs?
W przypadku odpowiedzi twierdzącej odpowiada się zwykle Ja, ... W przypadku odpowiedzi przeczącej odpowiada się zwykle Nein, ...
Przykłady:
- Spricht er mit Heidi? – Ja, er spricht mit Heidi.
- Gehen die Studenten zum Kurs? – Nein, die Studenten gehen ins Kino.
- Lesen Sie gerne Bücher? – Ja, ich lese gerne Bücher.
- Sieht Marianne gerne fern? – Nein, Marianne sieht nicht gerne fern. Sie hört lieber Radio.
Dokładnej i bardziej zróżnicowanie można zapytać za pomocą słów: schon, erst, noch, nur itp.
Przykłady:
- Bleibst du nur drei Tage hier? – Ja, ich bleibe nur drei Tage hier.
- Gehst du noch zum Supermarkt? – Nein, ich gehe nicht mehr zum Supermarkt.
Pytania z zaimkiem pytającym
W przypadku pytań z zaimkiem pytającym rozpoczynamy zdanie od zaimka pytającego. Po nim następuje koiugowany czasownik i podmiot zdania.
Przykłady:
- Wann kommt sie aus Berlin zurück?
- Wo liegt der höchste Berg Europas?
Oto lista zaimków pytających prostych wraz z ich znaczeniem i jednym przykładem:
- Wann
Pytanie o czas
Wann kommt ihr aus Ungarn zurück?- Warum
Pytanie o przyczynę
Warum schreiben sie uns keinen Brief?- Wie
Pytanie okoliczności (modalności)
Wie geht es Ihnen?- Wo, Wohin
Pytanie o miejsce
Wo findet der Kurs statt?, Wohin fahren wir morgen?- Wer, Was
Pytanie o podmiot
Wer steht vor der Tür?, Was läuft im Kino?- Wen, Was
Pytanie o dopełnienie bliższe w bierniku
Wen trifft er im Kaffeehaus?, Was sieht sie sich im Kino an?- Wem
Pytanie o dopełnienie dalsze w celowniku
Wem verdanken wir dieses Geschenk?- Wessen
Pytanie o przydawkę w dopełniaczu
Wessen Telefon muss repariert werden?
Czasownik modalny '>>können<<'
Czasownik modalny 'können' wyraża możliwość/ sposobność lub umiejętność. Podobnie jak inne czasowniki modalne, potrzebuje również 'können' czasownika pełnoznacznego (samodzielnego) w bezokoliczniku (bez 'zu'). W czasie teraźniejszym i przeszłym stoi czasownik modalny na drugim miejscu w zdaniu orzekającym.
Przykłady:
- Morgen bekommen wir ein neues Telefon. Da können wir dich sicher anrufen.
- Martha kann gut Fußball spielen.
Aby sformułować uprzejmą prośbę lub wezwanie, należy użyć 'können' lub 'könnte' w zdaniu pytającym. Wprawdzie prośba ta ma formę pytania o możliwość, jednak z kontekstu wynika, ze tak naprawde nie zostało zadane pytanie, ale została skierowana prośba. Stosowne jest też zazwyczaj dodanie słowa 'bitte' do zdania. Przykłady:
- Können Sie mich mit Frau Steger verbinden, bitte?
- Könnte ich mit Herrn Freiberger sprechen, bitte?
Czasownik modalny 'können' odmienia się w czasie teraźniejszym w następujący sposób:
- liczba pojedyncza: ich kann, du kannst / Sie können, er/sie/es kann.
liczba mnoga: wir können, ihr könnt, sie können.
Czasownik modalny '>>müssen<<'
Czasownik modalny 'müssen " wyraża zewnętrzną konieczność lub powinność. Podobnie jak inne czasowniki modalne, również "müssen" potrzebuje czasownika pełnoznacznego (samodzielnego) w bezokoliczniku (bez 'zu'). W czasie teraźniejszym i przeszłym stoi czasownik modalny na drugim miejscu w zdaniu orzekającym.
Przykłady:
- Ich muss heute das Seminar besuchen.
- Wir müssen einen neuen Fernseher kaufen, unser alter ist kaputt.
Czasownik modalny 'können' odmienia się w czasie teraźniejszym w następujący sposób:
- liczba pojedyncza: ich muss, du musst / Sie müssen, er/sie/es muss.
- liczba mnoga: wir müssen, ihr müsst, sie müssen
Czas przeszły złożony Perfekt
- Aby utworzyć czas przeszły złożony Perfekt , potrzebny jest czasownik posiłkowy i imiesłów czasu
przeszłego danego czasownika. Jako czasowniki posiłkowe slużą 'haben' oraz 'sein'.
Czas przeszły złożony Perfekt z '>>haben<<'
Z "haben" używa się następujących czasowników:
- Wszystkie czasowniki wymagające dopełnienia w bierniku (np.: essen, fragen, öffnen).
- Wszystkie czasowniki zwrotne (np.: sich beschäftigen, sich bemühen, sich rasieren).
- Wszystkie czasowniki modalne (np.: dürfen, können, müssen)
- Czasowniki nie wymagające dopełnienia w bierniku i nie wyrażające ruchu, a wyrażające trwanie jakiejś czynności lub jakiś stan (np.: sitzen, antworten, beginnen).
Czasownik 'haben' w czasie teraźniejszym odmienia się w następujący sposób:
- liczba pojedyncza: ich habe, du hast / Sie haben, er/sie/es hat.
- liczba mnoga: wir haben, ihr habt, sie haben.
Kilka przykładów:
- Ich habe meine Trainerin gefragt.
- Sie hat sich sehr bemüht.
- Sie haben meine Frage nicht beantwortet.
- Wir haben uns bei dieser Übung sehr bemüht.
Czas przeszły złożony Perfekt z '>>sein <<'
Z "sein" używa się następujących czasowników:
- Wszystkie czasowniki nie wymagające dopełnienia w bierniku, a wyrażające ruch z miejsca lub do miejsca (np.: aufstehen, fahren, gehen).
- Wszystkie czasowniki nieprzechodnie, które wskazują na zmianę stanu (np.: aufwachen, wachsen, vergehen).
- Czasowniki sein oraz bleiben.
Czasownik 'sein' w czasie teraźniejszym odmienia się w następujący sposób:
- liczba pojedyncza: ich bin, du bist / Sie sind, er/sie/es ist.
- liczba mnoga: wir sind, ihr seid, sie sind.
Kilka przykładów:
- Er ist diese Woche immer früh aufgestanden.
- Die Blumen sind rasch gewachsen.
- Die Studenten sind im Seminarraum geblieben.
Uprzejma prośba za pomocą trybu przypuszczającego Konjunktiv II
Do sformułowania uprzejmej prośby często używa się w języku niemieckim trybu przypuszczającego Konjunktiv II.
Przykłady:
- Wären Sie so freundlich, mir zu helfen?
- Könnten Sie mir bitte sagen, wie spät es ist?
- Würden Sie mir beim Aufüllen des Formulars helfen, bitte?
- Ich hätte gerne eine Auskunft, bitte.
Czasowniki pomocnicze haben oraz werden mają przegłos w trybie przypuszczającym Konjunktiv II.
- haben
ich hätte, du hättest / Sie hätten, er/sie/es hätte; wir hätten, ihr hättet, sie hätten.
- werden
ich würde, du würdest / Sie würden, er/sie/es würde; wir würden, ihr würdet, sie würden.
Zaimek osobowy
Deklinacja zaimka osobowego
Liczba pojedyncza:
mianownik l.poj. | dopełniacz l.poj. | celownik l.poj. | biernik l.poj. |
ich | meiner | mir | mich |
du | deiner | dir | dich |
Sie | Ihrer | Ihnen | Sie |
er | seiner | ihm | ihn |
sie | ihrer | ihr | sie |
es | seiner | ihm | es |
Liczba mnoga:
mianownik l.mn. | dopełniacz l.mn. | celownik l.mn. | biernik l.mn. |
wir | unserer | uns | uns |
ihr | eurer | euch | euch |
sie | ihrer | ihnen | sie |
Użycie zaimków osobowych
Zaimki osobowe ich, du / Sie, wir oraz ihr w mianowniku, celowniku i bierniku odnoszą się zawsze do osób.
Przykłady:
- Wir haben euch gestern in der Stadt gesehen.
- Wann sehen wir dich wieder?
- Ich treffe Sie dann morgen im Büro. Auf Wiedersehen!
Zaimki osobowe er, sie, es oraz sie(l.mn.) odnosza się w mianowniku, celowniku i bierniku do osób lub rzeczy.
Przykłady:
- Die Direktorin ist zuhause. Sie kommt erst morgen wieder.
- Das Haus ist sehr alt. Wir kaufen es nicht.
- Der Bankdirektor ist nicht im Büro. Sie können ihn jetzt nicht sprechen.
Form du oraz>>ihr<< używa się w zwracaniu się do dzieci, krewnych i przyjaciół. Sie jest formą grzecznościową i jest używana w odniesieniu się do dorosłych nieznajomych w liczbie pojedyńczej oraz mnogiej.
zaimek nieokreślony >>man<<
Deklinacja zaimka nieokreślonego >>man<<
- Mianownik liczby pojedynczej: man
- Dopełniacz liczby pojedynczej: –
- Celownik liczby pojedynczej: einem
- Biernik liczby pojedynczej: einen
Użycie zaimka nieokreślonego >>man<<
Zaimki nieokreślone wskazują na to, że osoby lub rzeczy są nieokreślone, nieznane lub bliżej nieznane, i są pisane z małej litery.
Zaimek nieokreślony man reprezentuje jakąś większość nieznanych osób lub jakiś nieokreślony ogół. Man występuje w liczbie pojedynczej.
Przykłady:
- In der Zeitung liest man oft über wichtige Ereignisse.
- Schriftsteller halten einem oft einen Spiegel vor.
- Schlechte Filme ärgern einen oft sehr.
Liczebnik
LICZEBNIK GŁÓWNY | LICZEBNIK PORZĄDKOWY | |
0 | null | – |
1 | eins | erster /-e /-es |
2 | zwei | zweiter /-e /-es |
3 | drei | dritter /-e /-es |
4 | vier | vierter /-e /-es |
5 | fünf | fünfter /-e /-es |
6 | sechs | sechster /-e /-es |
7 | sieben | siebenter /-e /-es |
8 | acht | achter /-e /-es |
9 | neun | neunter /-e /-es |
10 | zehn | zehnter /-e /-es |
11 | elf | elfter /-e /-es |
12 | zwölf | zwölfter /-e /-es |
13 | dreizehn | dreizehnter /-e /-es |
14 | vierzehn | vierzehnter /-e /-es |
15 | fünfzehn | fünfzehnter /-e /-es |
16 | sechzehn | sechzehnter /-e /-es |
17 | siebzehn | siebzehnter /-e /-es |
18 | achtzehn | achtzehnter /-e /-es |
19 | neunzehn | neunzehnter /-e /-es |
20 | zwanzig | zwanzigster /-e /-es |
21 | einundzwanzig | einundzwanzigster /-e /-es |
22 | zweiundzwanzig | zweiundzwanzigster /-e /-es |
... | ... | ... |
30 | dreißig | dreißigster /-e /-es |
40 | vierzig | vierzigster /-e /-es |
50 | fünfzig | fünfzigster /-e /-es |
60 | sechzig | sechzigster /-e /-es |
70 | siebzig | siebzigster /-e /-es |
80 | achtzig | achtzigster /-e /-es |
90 | neunzig | neunzigster /-e /-es |
100 | (ein)hundert | (ein)hundertster /-e /-es |
101 | (ein)hunderteins | (ein)hunderterster /-e /-es |
... | ... | ... |
1000 | (ein)tausend | (ein)tausendster /-e /-es |
1001 | (ein)tausendeins | (ein)tausenderster /-e /-es |
... | ... | ... |
1000000 | eine Million | einmillionster /-e /-es |
Uwagi:
- W przypadku numerów telefonu cyfry są często łączone w liczby: 11356977 może być wyrżone jako elf fünfunddreißig neunundsechzig siebenundsiebzig.
- W przypadku ułamków do liczebnika porządkowego (z wyjątkiem 1/2 – ein halb) doczepia się końcówkę -el:1/4 – ein Viertel; 1/8 – ein Achtel;
- Lata do 2000 roku wyraża się często w postaci dwóch różnych numerów, np. 1492 –- vierzehn zweiundneunzig; 1941 – neunzehn einundvierzig ; 1941 – neunzehn einundvierzig itd. 1600, 1700 itd. wyraża się jako sechszehn hundert, siebzehn hundert itd. O roku 2000 mówimy zweitausend, a o roku 2001 usw. zweitausendeins itd.
Czas
W języku niemieckim można wyrażać czas zarówno według 12-godzinnego, jak i 24-godzinnego zegara. Przy tym korzysta się albo z ‘cyfrowego’ albo z ‘tradycyjnego’ sposobu.
4.00 | vier Uhr | vier (Uhr) |
4.05 | vier Uhr fünf | fünf (Minuten) nach vier |
5.10 | fünf Uhr zehn | zehn (Minuten) nach fünf |
6.15 | sechs Uhr fünfzehn | Viertel nach sechs |
7.20 | sieben Uhr zwanzig | zwanzig (Minuten) nach sieben |
8.25 | acht Uhr fünfundzwanzig | fünfundzwanzig (Minuten) nach acht |
9.30 | neun Uhr dreißig | halb zehn |
10.35 | zehn Uhr fünfunddreißig | fünfundzwanzig vor elf |
11.40 | elf Uhr vierzig | zwanzig vor zwölf |
12.45 | zwölf Uhr fünfundvierzig | Viertel vor eins |
13.50 | dreizehn Uhr fünfzig | zehn vor zwei |
14.55 | vierzehn Uhr fünfundfünfzig | fünf vor drei |
15.00 | fünfzehn Uhr | drei (Uhr) |
Przyimki
Przyimki z biernikiem
Następujące przyimki są używane z biernikiem:
- bis
Die Präsentation muss bis nächtsen Mittwoch fertig sein.
- durch
Er schaffte es durch die Hilfe seiner Freunde.
- entlang
Sie fuhren die Landstraße entlang.
- für
Dieses Seminar habe ich für euch alle zusammengestellt.
- gegen
Der Unfalllenker fuhr gegen einen Baum.
- ohne
Die Studenten arbeiten ohne Betreuung an dem Projekt.
- um
Sie kämpften um Gerechtigkeit.
- wider
Wider Erwarten war die Stimmung sehr gut.
Przyimki z celownikiem
Następujące przyimki są używane z celownikiem:
- ab
Ab dem ersten Januar gilt die neue Währung.
- aus
Sie liest aus dem Buch vor.
- außer
Außer einer guten Note wollte er nichts.
- bei
Sie diskutierten bei einem guten Glas Wein.
- dank
Dank der Hilfe seiner Kollegen schaffte er die Prüfung.
- entgegen
Entgegen den Erwartungen gewann das Team das Fußballspiel.
- entsprechend
Sie erfüllten die Aufgabe entsprechend den Vorgaben.
- gegenüber
Das Seminarzentrum ist gegenüber dem Bahnhof.
- gemäß
Die Parlamente beschlossen die Gesetze gemäß den bilateralen Vereinbarungen.
- mit
Er sprach mit dem gesamten Team.
- nach
Nach der Veranstaltung fuhren die Teilnehmerinnen nach Hause.
- nebst
Er kaufte das Anwesen nebst Seitengebäuden.
- samt
Er verkaufte das Anwesen samt dazugehöriger Plantage.
- seit
Seit vier Tagen habe ich nichts von ihnen gehört.
- von
Die reifen Früchte fallen schon von den Bäumen.
- zu
Wir gelangten zu folgender Überzeugung.
- zufolge
Der Auskunft der Polizei zufolge sinkt die Kriminalität in Österreich.
Przyimki z biernikiem lub celownikiem
Następujące przyimki są używane z biernikiem lub celownikiem:
Przyimek łączy się z biernikiem, jeśli jest przedstawiony ruch do pewnego celu (pytanie wohin).
Przyimek łączy się z celownikiem, jeśli dany jest jakiś stały punkt, miejsce, płaszczyzna lub pomieszczenie. Na pytanie >> gdzie << odpowiada zawsze celownik.
- an
Sie stellt die Leiter an die Mauer. (Akk.)
Wien liegt an der Donau. (Dat.)- auf
Sie gehen auf einen Berg. (Akk.)
Sie stehen auf einem Berg. (Dat.)- hinter
Wir stellen das Bild hinter den Kasten. (Akk.)
Das Bild steht hinter dem Kasten. (Dat.)- in
Morgen fahren wir in die Stadt. (Akk.)
Morgen sind wir in der Stadt. (Dat.)- neben
Legen Sie die Bücher bitte neben den Computer. (Akk.)
Die Bücher liegen neben dem Computer. (Dat.)- über
Bitte hängen Sie das Bild über die Bank. (Akk.)
Das Bild hängt über der Bank. (Dat.)- unter
Leg die Zeitung unter den Tisch, bitte. (Akk.)
Die Zeitung liegt unter dem Tisch. (Dat.)- vor
Wir schieben das Auto vor die Garage. (Akk.)
Das Auto steht vor der Garage. (Dat.)- zwischen
Setz dich bitte zwischen die beiden. (Akk.)
Sie sitzt zwischen den beiden. (Dat.)
Uwagi
Niekiedy można złączyć przyimki w jedno słowo z rodzajnikiem:
- auf + das = aufs
- durch + das = durchs
- für + das = fürs
- hinter + das = hinters
- in + das = ins
- über + das = übers
- um + das = ums
- unter + das = unters
- vor + das = vors
- bei + dem = beim
- in + dem = im
- an + dem = am
- von + dem = vom
- zu + dem = zum
- zu + der = zur
Strona bierna
- Stronę bierną (Passiv) tworzy się przy pomocy czasownika posiłkowego werden oraz
imiesłowu czasu przeszłego (Partizip Perfekt) czasownika pełnoznacznego (samodzielnego).
- W Perfekt Passiv oraz Plusquamperfekt Passiv czasownikiem posiłkowym jest zawsze sein <<;
Po Partizip Perfekt czasownika pełnoznacznego (samodzielnego) naastępuje zawsze worden. (Formami podstawowymi czasownika werden są werden – wurde --geworden. Jedynie w Pefekt Passiv oraz Plusquamperfekt Passiv występuje forma skrócona>>worden<<.
Użycie strony biernej
- W zdaniu w stronie czynnej ważny jest podmiot, czyli osoba działająca:
Der Trainer schließt nach dem Seminar die Tür ab.. W zdaniu w stronie biernej na pierwszym planie stoi wykonywana czynność. Osoba działająca (podmiot zdania w stronie czynnej) jest często nieistotna i bywa często pomijana: Nach dem Seminar wird die Tür abgeschlossen.
- Inicjator działań jest często nieznany. Wtedy używa się strony czynnej z man lub strony
biernej, przy czym zaimek nieokreślony man zostaje wtedy pominięty: Man baut hier ein neues Haus. (strona czynna) Hier wird ein neues Haus gebaut. (strona bierna)
Koniugacja
Czas teraźniejszy | Czas przeszły | czas przeszły dokonany |
ich werde gebeten | ich wurde gebeten | ich bin gebeten worden |
du wirst gebeten | du wurdest gebeten | du bist gebeten worden |
Sie werden gebeten | Sie wurden gebeten | Sie sind gebeten worden |
er/sie/es wird gebeten | er/sie/es wurde gebeten | er/sie/es ist gebeten worden |
wir werden gebeten | wir wurden gebeten | wir sind gebeten worden |
ihr werdet gebeten | ihr wurdet gebeten | ihr seid gebeten worden |
sie werden gebeten | sie wurden gebeten | sie sind gebeten worden |
Tworzenie strony biernej
Dopełnienie bliższe w bierniku w stronie czynnej zamienia się w podmiot zdania (w mianowniku) w stronie biernej. Podmiot strony czynnej (oprócz man) może przejść na stronę bierną z von + celownik.
Przykłady:
Strona czynna: Familie Meier verkauft das Haus vor dem Umzug.
Strona bierna:
- Das Haus wird vor dem Umzug verkauft. (bez podmiotu zdania strony czynnej)
- Das Haus wird von Familie Meier vor dem Umzug verkauft. (z podmiotem zdania strony czynnej)
Strona czynna: Die Stadt errichtete dieses Denkmal im Jahre 2000.
Strona bierna:
- Dieses Denkmal wurde im Jahre 2000 errichtet. (bez podmiotu zdania strony
czynnej)
- Dieses Denkmal wurde von der Stadt im Jahre 2000 errichtet. (z podmiotem zdania strony
czynnej)
Strona bierna:
- Die Patientin ist vor der Operation untersucht worden. (bez podmiotu zdania strony
czynnejej)
- Die Patientin ist vom Arzt vor der Operation untersucht worden. (z podmiotem zdania
strony czynnej)
zdanie względne
Zdania względne są zdaniami podrzędnymi, które są zależne od rzeczownika, i które stanowią część wypowiedzi, bez której zdanie mogloby być niezrozumiałe..
Przykład:
- Menschen, die eine gute Ausbildung haben, finden leichter einen Arbeitsplatz.
Zdania względne są zazwyczaj umieszczone bezpośrednio za rzeczownikiem do którego się odnoszą. Są one włączane do istniejącego zdania lub do niego dodane, przy czym kolejność słów w istniejącym zdaniu się nie zmienia.
Możliwe jest jednak również umieszczenie czasowników, przysłówków, itp. między rzeczownik i zdanie względne.
Przykłady:
- Wir müssen den Plan, der morgen vorgelegt werden soll, vorbereiten.
- Wir müssen den Plan vorbereiten, der morgen vorgelegt werden soll.
Zaimek względny
- Mianownik liczby pojedynczej: der/welcher, die/welche, das/welches
- Biernik liczby pojedynczej: den/welchen, die/welche, das/welches
- Celownik liczby pojedynczej:dem/welchem, der/welcher, dem/welchem
- Mianownik liczby mnogiej: die/welche (rodzaj męski, żeński i nijaki)
- Biernik liczby mnogiej: die/welche (rodzaj męski, żeński i nijaki)
- Celownik liczby mnogiej: denen/welchen (rodzaj męski, żeński i nijaki)
- Zaimek względny podporządkowuje się rodzajowi (męski / żeński / nijaki) i liczbie
(pojedyncza / mnoga) rzeczownika, od którego zależy.
Przypadek (mianownik / biernik / celownik) zaimka względnego podporządkowuje się strukturze zdania względnego.
Przykłady:
- Die Bewohner können den Lärm, der ihnen den Schlaf raubt, nicht mehr aushalten.
W powyższym zdaniu 'den Lärm' znajduje się w bierniku liczby pojedynczej rodzaju męskiego i co za tym idzie zaimek względny 'der' jest w mianowniku liczby pojedynczej rodzaju męskiego.
- Heute hat die Trainerin, die alle sehr schätzen, ihren letzten Arbeitstag.
W powyższym zdaniu znajduje się 'die Trainerin' w mianowniku liczby pojedynczej rodzaju żeńskiego i co za tym idzie, zaimek względny 'die' jest w w bierniku liczby pojedynczej rodzaju żeńskiego.
Czas przeszły prosty Präteritum
Czasowniki słabe
Czas przeszły od czasowników słabych tworzy się regularnie i nie zmieniając samogłoski w ich formie podstawowej. Końcówki w czasie przeszłym Präteritum tworzy się za pomocą -te
Czas teraźniejszy | Czas przeszły prosty Präteritum |
ich frage | ich fragte |
du fragst | du fragtest |
Sie fragen | Sie fragten |
er/sie/es fragt | er/sie/es fragte |
wir fragen | wir fragten |
ihr fragt | ihr fragtet |
sie fragen | sie fragten |
Czasowniki mocne
. Czasowniki mocne oraz mieszane odmieniają sie nieregularnie. Tej grupy czasowników powinno nauczyć się na pamięć.
Czasowniki mocne w czasie przeszłym prostym Präteritum oraz w imiesłowach czasu przeszłego złożonego Perfekt zmieniają samogłoskę rdzenną: finden – fand – gefunden.
W niektórych czasownikach mocnych zmienia sie cały rdzeń: gehen – ging – gegangen
W pierwszej i trzeciej osobie liczby pojedynczej czasu przeszłego prostego Präteritum czasowniki mocne nie mają rzadnej końcówki: ich/er/sie/es trug, ich/er/sie/es ging
Czas przyszły Futur I
Czas przyszły Futur I tworzy się za pomocą czasownika werden oraz bezokolicznika czasownika pełnoznacznego (samodzielnego).
| Czas teraźniejszy | Czas przyszły Futur I | ich frage | ich werde fragen | | du fragst | du wirst fragen | | Sie fragen | Sie werden fragen | | er/sie/es fragt | er/sie/es wird fragen | | wir fragen | wir werden fragen | | ihr fragt | ihr werdet fragen | | sie fragen | sie werden fragen |
Zdania podrzędne przyczynowe
Spójniki przyczynowe weil oraz da są często używane równoznacznie.
Przykłady:
- Weil die Wettervorhersage gut war, machten sie einen Ausflug in die Berge.
- Da die Wettervorhersage gut war, machten sie einen Ausglug in die Berge.
Czasem jednak może dojść do różnicy znaczeń pomiędzy weil oraz da. Za pomocą weil jest wprowadzana w zdaniu podrzędnym jeszcze nieznana przyczyna stwierdzenia lub działania; Zdanie podrzędne z da uzasadnia i podkreśla, już dobrze znane stwierdzenie czy działanie. Przykłady:
- Wir haben die Prüfung bestanden, weil wir viel gelernt haben.
- Für diese Prüfung sollte man viel lernen, da sie als sehr schwierig gilt.
Stopniowanie przymiotników
Stopień wyższy i najwyższy
Komparativ (stopiń wyższy przymiotnika) jest formą porównującą i ukazującą różnice. Bezpośrednio po nim następuje als (nigdy wie). Stopień wyższy przymiotnika tworzy się poprzez dodanie -er do przymiotnika.
Superlativ jest stopniem najwyższym przymiotnika i jest używany zawsze z odpowiednim rodzajnikiem. Tworzy się go poprzez dodanie -er do przymiotnika.
Przykłady:
- reich – reicher – am reichsten
- schön – schöner – am schönsten
- freundlich – freundlicher – am freundlichsten
Osobliwości
Niektóre przymiotniki tworzą stopień wyższy i najwyższy z przegłosem. Przykłady:
- arm – ärmer – am ärmsten
- lang – länger – am längsten
- stark – stärker – am stärksten
Niektóre przymiotniki tworzą Superlativ niereguralnie. Przykłady:
- hoch – höher – am höchsten
- gut – besser – am besten
- viel – mehr – am meisten
- gern – lieber – am liebsten
- nah – näher – am nächsten
Wiele przymiotników o końcówce -d, -t, -tz, -z, -sch, -ss oraz -ß<<tworzy Superlativ za pomocą dodatkowego ->>e. Przykłady::
- mild – milder – am mildesten
- weit – weiter – am weitesten
- hübsch – hübscher – am hübschesten
- heiß – heißer – am heißesten